کاظم الساهر، خواننده و آهنگساز برجسته عراقی، با صدای منحصر به فرد و سبک خاص خود، به یکی از محبوب ترین و تأثیرگذارترین هنرمندان جهان عرب تبدیل شده است. او در 12 سپتامبر 1957 در موصل عراق به دنیا آمد و از کودکی علاقه ی عمیقی به موسیقی و شعر داشت. کاظم با تلفیق شعر عاشقانه و موسیقی سنتی عربی، آثار بی نظیری خلق کرده که مخاطبان زیادی را جذب کرده‌اند. این هنرمند که به “قیصر موسیقی عربی” مشهور است، با آثاری ماندگار و اجرای اشعار شاعران بزرگی مانند نزار قبانی، به چهره ای پر آوازه در جهان موسیقی بدل شده است.
در این مقاله به زندگینامه کامل و بیوگرافی کاظم الساهر، زندگی شخصی، جوایز و افتخارات او می پردازیم.
بیوگرافی کاظم الساهر
کاظم بن جبار ابراهیم السامرائی در روز چهارشنبه، 18 صفر 1377 هجری قمری، مطابق با 12 سپتامبر 1957 میلادی، در شهر موصل عراق به دنیا آمد. او در یک خانواده‌ی بسیار ساده با هفت برادر به نام های علی، حسن، حسین، عباس، محمد، ابراهیم و سالم و دو خواهر به نام های امیره و فاطمه بزرگ شد. پدرش نظامی بود و در گارد سلطنتی خدمت می کرد. پس از بازنشستگی پدر، خانواده از موصل به منطقه‌ی آزادی در بغداد نقل مکان کردند و کاظم در آن زمان 10 ساله بود.
کاظم الساهر بن جبار ابراهیم السامرائی با موافقت وزارت کشور کشورش، نام خانوادگی خود را از “سامرائی” به “ساهر” تغییر داد.
شروع زندگی مستقل و علاقه به موسیقی
فقر و سختی هایی که کاظم در کودکی تجربه کرد، انگیزه ای قوی برای او شد تا به فردی خود ساخته تبدیل شود. از همان دوران کودکی به دلیل شرایط مالی خانواده، مجبور بود برای کمک به آن ها کار کند. او در تعطیلات به فروش بستنی و کتاب مشغول بود و مدتی هم در یک کارخانه‌ی نساجی کار کرد تا بتواند اولین ساز خود، یک گیتار به قیمت 12 دینار، را بخرد. بعد از آن، نواختن عود را نیز فرا گرفت و در سن 12 سالگی اولین آهنگ خود به نام “أین أنتِ” را ساخت.
او در کنار علاقه به موسیقی، به هنر و شعر نیز توجه ویژه ای داشت و از اشعار عربی الهام می گرفت. او به خصوص به اشعار نزار قبانی، شاعر مشهور سوری، علاقه ی ویژه‌ای داشت و بعدها آهنگ های زیادی از اشعار او ساخت.
مهاجرت و اقامت در کشورهای مختلف
در سال 1990، کاظم الساهر عراق را ترک کرد و ابتدا به عمان و سپس به بیروت رفت. او مدتی طولانی در قاهره اقامت داشت و بعد از آن بین شهرهای الرباط، دبی، پاریس و ماربیا رفت و آمد می کرد. علاوه بر تابعیت عراق، او تابعیت کانادا و قطر را نیز دارد.
تحصیلات و آغاز فعالیت هنری
کاظم الساهر پس از فارغ التحصیلی از دانشکده‌ی معلمان بغداد، به مدت یک سال و نیم به تدریس موسیقی پرداخت. سپس به عنوان معلم هنر و موسیقی در مدارس کربیچ و بیناتا در یکی از روستاهای تابعه شهرستان عقره در شمال عراق مشغول به کار شد. در اواخر دهه‌ی هفتاد میلادی، وارد دانشکده‌ی موسیقی بغداد شد و همزمان با جنگ ایران و عراق، به عنوان سرباز در ارتش عراق و عضو گروه هنری ارتش فعالیت می کرد.
کاظم الساهر در سال 1981 با خواندن آهنگ “ورد العشق” که خودش ساخته بود و شعر آن را یوسف مقصود سروده بود، فعالیت هنری خود را آغاز کرد. در سال 1984، اولین آلبومش با نام “شجرة الزیتون” با شعر اسعد الغریری منتشر شد. سپس با شاعرانی همچون عزیز الرسام و کریم العراقی همکاری کرد. یکی از معروف ترین همکاری های او با کریم العراقی در تیتراژ سریال “نادیه” با آهنگ “شجاعة الناس” در سال 1987 بود.
موزیک های بیشتر کاظم الساهر: گلچین آهنگ های کاظم الساهر + لینک دانلود آهنگ ها
اوج شهرت و همکاری با نزار قبانی
اولین موفقیت بزرگ کاظم الساهر در سال 1989 با آهنگ عبرت الشط با شعر عزیز الرسام حاصل شد. پس از آن، او به کشورهای کویت، اردن و بیروت سفر کرد و آهنگ های ماندگاری همچون: نزلت للبحر، هذا اللون، كثر الحديث و إنّي خيرتك فاختاري را در این دوره خلق کرد. اولین همکاری او با شاعر بزرگ نزار قبانی در آهنگ زيديني عشقًا و ترانه في مدرسة الحب بود که شهرت جهانی او را تضمین کرد.
کاظم الساهر علاوه بر خوانندگی و آهنگسازی، در عرصه ی بازیگری نیز فعالیت داشته است. او در سریال “المسافر” نقش اول را ایفا کرده است. همچنین، او موسیقی متن فیلم مستند “موطني” را ساخته و آهنگی به نام “یا وطني يسعد صباحك” برای این فیلم خوانده است. این فیلم مستند نامزد دریافت جایزه‌ی بهترین فیلم مستند شده است.
کاظم الساهر تنها هنرمند عربی است که در سالن سلطنتی انگلستان کنسرت برگزار کرده است و همچنین دومین هنرمند در جهان پس از مادونا است که کلید شهر سیدنی را دریافت کرده است.
او به عنوان کسی شناخته می شود که تاکنون تمام آهنگ های خود را شخصاً ساخته است، به جز تعداد کمی از آهنگ ها که از آهنگسازان دیگر کمک گرفته است. از القاب متعدد او می توان به «سفیر موسیقی عراق» و «قیصر موسیقی عربی» اشاره کرد که توسط شاعر فقید سوری، نزار قبانی به او داده شده است.
زندگی شخصی کاظم الساهر
کاظم الساهر در سن نوزده سالگی با دختر عمویش عروبة الساهر ازدواج کرد. این ازدواج در اواخر دهه 70 میلادی صورت گرفت و تا سال 1996 ادامه داشت. او در مورد این ازدواج گفته است: “شاید ازدواج زود هنگام دلیل شکست تنها ازدواج من بود. من در 19 سالگی ازدواج کردم و همسرم نیز تقریباً همسن من بود. ما آنقدر بالغ نبودیم.”
عروبة همسر سابق کاظم در سال های اخیر در دبی نزدیک به فرزندانش زندگی می کرد. در مورد علت درگذشت عروبة الساهر، همسر کاظم الساهر، در عراق، طبق گفته نزدیکان خانواده، او در مدت های اخیر دچار بیماری شدیدی شده بود و در مارس 2022 درگذشت.
کاظم الساهر دو پسر به نام های وسام (متولد 1981) و عمر (متولد 1987) و دو نوه به نام های سناء (متولد 2011) و آیه (متولد 2014) از پسر بزرگش وسام دارد.
علت ازدواج نکردن مجدد کاظم الساهر
کاظم الساهر در مورد دلیل ازدواج نکردن مجدد گفته است: “زنی را که دوست داشته باشم و بتوانم با او زندگی مشترک تشکیل دهم، پیدا نکردم.”
اما این خواننده عراقی در مارس 2018، در یک کنسرت در واشنگتن دی سی، از نامزدی خود با ساره المقنی، یک زن تونسی، خبر داد.
سبک خوانندگی و موسیقی کاظم الساهر
کاظم الساهر صاحب دامنه ی صوتی بسیار گسترده‌ای است که به او اجازه می دهد تا در طیف وسیعی از نُت‌ها، از بم تا زیر، با قدرت و احساس بخواند. او به راحتی می‌تواند بین طبقات مختلف صدا، از جمله باس، تنور، آلتو و سوپرانو جا به جا شود. این توانایی منحصر به فرد، او را به یکی از معدود خوانندگان عرب تبدیل کرده است که توانسته اند به سبک آواز اُپرایی نزدیک شوند. سبک آواز اُپرا به عنوان یکی از سخت ترین سبک های آوازی در جهان شناخته می شود و به دلیل ریشه در فرهنگ غربی، برای خوانندگان عرب چندان آشنا نیست. با این حال، کاظم الساهر با استعداد و علاقه ی خود به تجربه گری، توانسته است بخش هایی از این سبک را در آهنگ های خود، به ویژه در آهنگ های “الحب المستحيل” و “قولي أحبك”، به زیبایی اجرا کند.
علاوه بر دامنه ی صوتی گسترده، کاظم الساهر دارای احساس بسیار قوی و توانایی بیان عمیق احساسات در آواز خود است. این ویژگی در کنار تکنیک آوازی قوی او، باعث شده است که صدای او بسیار منحصر به فرد و تأثیرگذار باشد. تکنیک آوازی کاظم الساهر به اندازه‌ای قوی و دقیق است که به او اجازه می دهد تا با ظرافت و کنترل کامل بر روی صدایش، احساسات پیچیده‌ای را منتقل کند. این تکنیک آوازی قوی، قابل مقایسه با تکنیک خوانندگانی همچون صباح فخری و محمد عبد الوهاب است.
بیشتر بخوانید: زندگینامه و بیوگرافی ادل Adele
موفقیت های بین المللی و جوایز
کاظم الساهر در طول دوره کاری خود، جوایز و افتخارات بسیاری کسب کرده است. او توانسته است نه تنها در خاورمیانه بلکه در سطح بین المللی نیز محبوبیت زیادی به دست آورد. او بارها به عنوان بهترین خواننده مرد عربی انتخاب شده و در جشنواره ها و برنامه های تلویزیونی متعددی نیز شرکت کرده است.
- مقام ششم جهانی: آهنگ “أنا وليلى” کاظم الساهر در نظرسنجی بی بی سی (BBC) به عنوان ششمین آهنگ محبوب جهان انتخاب شد.
- جایزه بهترین آهنگ عربی: آهنگ “ها حبيبي” در اولین جشنواره آهنگ عربی قاهره به عنوان بهترین آهنگ عربی انتخاب شد.
- بهترین ویدیو کلیپ: ویدیو کلیپ آهنگ “أكرهها” در جشنواره موسیقی ویدیویی اسکندریه به عنوان بهترین ویدیو کلیپ انتخاب شد.
- تقدیر مجمع آهنگ عربی: کاظم الساهر توسط مجمع آهنگ عربی و دکتر عصمت عبد المجید، دبیرکل وقت اتحادیه عرب، مورد تقدیر قرار گرفت.
- جایزه یونیسف: کاظم الساهر برای آهنگ “تذكر” که به 18 زبان ترجمه شد، جایزه ای از یونیسف دریافت کرد.
- حضور در المپیک: کاظم الساهر اولین هنرمند عربی بود که با اجرای آهنگ “نريد السلام” در المپیک آتن 2004 شرکت کرد.
- جایزه یونیسف برای آهنگ “دلع”: کاظم الساهر برای آهنگ “دلع” نیز جایزه ای از صندوق سازمان ملل متحد برای کودکان (یونیسف) دریافت کرد.
- آموزش در دانشگاه های آمریکایی: آهنگ های “العزيز” و “كثر الحديث” در دانشگاه های هاروارد و اوهایو برای آموزش موسیقی شرقی مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
- کنسرت در روم: او در کنسرتی بزرگ با عنوان “ما آینده ایم” در رُم به همراه جمعی از هنرمندان جهانی شرکت کرد.
تقدیر و احترام جهانی و منطقه ای
کاظم الساهر در طول دوران فعالیت هنری خود، جوایز و افتخارات بسیاری را از کشورهای مختلف جهان از جمله انگلستان، فرانسه، ایتالیا، آمریکا، کانادا، مالزی، الجزایر، مراکش، مصر، تونس و عراق دریافت کرده است. برخی از مهم ترین جوایز و افتخارات او عبارتند از:
- اسکار آهنگ عربی و سفیر آهنگ عراق: در سال 1996، کاظم الساهر به عنوان سفیر آهنگ عراق و برنده ی اسکار آهنگ عربی انتخاب شد.
- جایزه بهترین خواننده ی عرب: او بارها عنوان بهترین خواننده ی عرب را در جشنواره های مختلف عربی و بین المللی از جمله مصر، لبنان و برزیل کسب کرده است.
- جایزه موسیقی جهانی: در سال 2004، کاظم الساهر موفق به کسب جایزه موسیقی جهانی در بخش خاورمیانه، شمال آفریقا و ایران شد.
- سفیر حُسن نیت یونیسف: در سال 2011، کاظم الساهر به عنوان سفیر حسن نیت یونیسف برای حمایت از کودکان عراقی انتخاب شد.
- جوایز دیگر: او همچنین جوایز متعددی از جمله جایزه ی گلدن اوورد، جایزه‌ی یونیسکو و تقدیر از سوی بسیاری از مجلات و روزنامه های عربی و خارجی را دریافت کرده است.
معرفی بهترین آهنگ های کاظم الساهر
در زیر برخی از بهترین آهنگ های کاظم الساهر به همراه سال انتشار آن ها آورده شده است:
- مدرسة الحب 1997
- زيديني عشقاً 1999
- أنا وليلى 1998
- علمني حبك 1997
- قولي أحبك 1999
- حب 2003
- صباحك سكر 2003
- إش جابك 1999
- ها حبيبي 2005
- أكرهها 2000
- تناقضات 2010
- كن صديقي 1998
- دلع النساء 2012
- كتاب الحب 2016
سخن پایانی
در این مقاله به بیوگرافی کاظم الساهر پرداختیم. این خواننده محبوب و مشهور زندگی شخصی خود را معمولاً دور از رسانه ها نگه داشته و به ندرت در مورد آن صحبت کرده است. با این حال، شخصیت آرام و متواضع کاظم و توجه او به شعر و موسیقی او را به چهره ای محبوب در میان مردم تبدیل کرده است. کاظم الساهر توانسته با استفاده از صدای گرم و اشعار احساسی خود، جایگاه ویژه ای در دل مردم و دوستداران موسیقی عربی به دست آورد. او تا امروز به فعالیت های هنری خود ادامه می دهد و همچنان یکی از تأثیرگذارترین هنرمندان موسیقی عرب به شمار می‌آید.
مطلب پیشنهادی: بیوگرافی کامل و زندگینامه راغب علامه
