پس از سال ها انتظار، سریال محبوب «پایتخت» بار دیگر با فصل هفتم بازگشته است تا مخاطبان را با ماجراهای تازه خانواده معمولی همراه کند. این فصل که به کارگردانی سیروس مقدم و تهیه کنندگی الهام غفوری در 22 قسمت ساخته شده، نقی را در مسیر تازه‌ای قرار می دهد؛ سفری به تاجیکستان برای شرکت در مسابقات پیشکسوتان کشتی. در همین حین، ارسطو نیز درگیر عشقی غیرمنتظره می‌شود که همه چیز را پیچیده تر می‌کند. با پخش چند قسمت ابتدایی، حالا می توان نگاهی اولیه به این فصل داشت و بررسی کرد که آیا توانسته همان جذابیت گذشته را حفظ کند یا خیر. بنابراین در این مقاله از موزیک سلام با ما همراه باشید تا به نقد و بررسی سریال پایتخت 7 بپردازیم.
معرفی سریال پایتخت 7
فصل هفتم سریال «پایتخت» به کارگردانی سیروس مقدم، طراحی محسن تنابنده و نویسندگی آرش عباسی ساخته شده و با 22 قسمت، طولانی ترین فصل این مجموعه محسوب می شود. این سریال هر شب ساعت ۲۲ از شبکه یک سیما پخش می شود.
بخش عمده فیلم برداری این فصل در شهر زیرآب از توابع شهرستان سوادکوه، استان مازندران انجام شده است؛ منطقه‌ای سرسبز که در فصل های قبلی نیز به‌عنوان لوکیشن اصلی سریال استفاده می شد. علاوه بر این، بخشی از صحنه ها در شاندیز مشهد ضبط شده است. روند فیلم برداری از مرداد ۱۴۰۳ آغاز شد و در دی ماه همان سال در مشهد به پایان رسید.
همچنین در فصل هفتم سریال پایتخت گروهی از بازیگران محبوب و شناخته شده در کنار چهره های جدید به ایفای نقش پرداخته‌اند:
- محسن تنابنده در نقش نقی معمولی، همسر هما و پدر سارا و نیکا
- ریما رامین فر در نقش هما سعادت، همسر نقی و مادر سارا و نیکا
- احمد مهران فر در نقش ارسطو عامل، پسرخاله نقی و همسر شری
- نسرین نصرتی در نقش فهیمه معمولی، خواهر نقی و همسر بهبود، مادر بهتاش و بهروز
- هومن حاجی‌عبداللهی در نقش رحمت امینی، آرایشگر سیار
- بهرام افشاری در نقش بهتاش فریبا، پسر فهیمه و بهبود
- هدایت هاشمی در نقش اوس موسی، معمار و دوست نقی
- شیوا مکینیان در نقش شهربانو تقی پور (شری)، فضانورد و همسر ارسطو
- سلمان خطی در نقش تقی معمولی، برادر نقی و شوهر جمیله
- آتیه جاوید در نقش جمیله، همسر تقی
- مصطفی بلال حبشی در نقش رحیم امینی، برادر رحمت و عاشق سارا
- مجتبی بلال حبشی در نقش رحمان امینی، برادر رحمت و رحیم
- سنا حسینی در نقش سارا معمولی، دختر نقی و دانشجو
- سونیا حسینی در نقش نیکا معمولی، دختر نقی، مهماندار هواپیما و نامزد دولت
- علی امین حسنی در نقش بهروز فریبا، پسر فهیمه و برادر بهتاش
- سهیل مقدم در نقش ارشاد اعتصابی، هم کلاسی و خواستگار سارا
- مهدی هادی زاده در نقش دکتر ضیاء (دکتر علفی)، صاحب‌خانه نقی و عطار آنلاین
- مهدی یارکلایی در نقش سالار معمولی، پسرخوانده نقی و هما
برای آشنایی با سریال آبان مقاله نقد سریال آبان را بخوانید.
نقد و بررسی سریال پایتخت 7
با آغاز پخش فصل جدید سریال پایتخت، علاوه بر فعالان شبکه های اجتماعی، گروه های فرهنگی خبرگزاری ها نیز به نقد و بررسی آن پرداخته‌اند. اما آیا این سریال واقعاً تا این حد اهمیت دارد؟ در ادامه به نقد و بررسی فصل هفتم پایتخت از دیدگاه برخی منتقدان می پردازیم.
با اینکه در ابتدا تصور می‌شد «علیرضا خمسه» نقش محوری پایتخت را ایفا کند، اما این «محسن تنابنده» بود که به ستون اصلی سریال تبدیل شد. پایتخت در هر فصل بازیگرانش را تغییر داده، اما اگر در سال ۱۴۰۳ با تنابنده توافق نمی شد، فصل هفتمی در کار نبود. در واقع، این سریال به حضور تنابنده وابسته است و حذف هیچ بازیگری، حتی «هما»، مانع ادامه آن نخواهد شد. شاید حتی مخاطبان از ازدواج دوباره نقی و ورود یک شخصیت زن جدید هم استقبال کنند!
پایتخت شاید برای قشر هنری و روشنفکر جذاب نباشد، اما شوخی های عامه پسند آن مخاطبان زیادی را جذب کرده است. با این حال، کش‌دار شدن سکانس‌ها و روند کند داستان نشان می دهد که ضعف متن، کارگردان را مجبور به طولانی کردن صحنه ها کرده؛ چالشی که بینندگان باید با آن کنار بیایند.
- پایتخت؛ سریالی که در دایره مخاطبان خود گرفتار شده است
سریال پایتخت، بدون آنکه از آثار خارجی تقلید کند، به زبانی محدود و مخصوص خود رسیده که تنها طرفداران قدیمی اش با آن ارتباط برقرار می کنند. این وابستگی به گذشته باعث شده که سریال نتواند بینندگان جدیدی جذب کند و تنها کسانی که فصل های قبل را دیده‌اند، همچنان پیگیر ماجراهای آن باشند.
سیروس مقدم به خوبی می داند که پایتخت از داستانی منسجم و پرداختی قوی برخوردار نیست. به همین دلیل، تلاش کرده با استفاده از جلوه های ویژه و سکانس های پرهیجان، جای خالی فیلمنامه را پر کند. اما قسمت ششم از فصل هفتم حقیقتی را آشکار کرد که شاید برای بسیاری باورپذیر نباشد. در این قسمت، تنش میان نقی و ارسطو به اوج خود رسید؛ جایی که ارسطو تهدید کرد اجازه نمی دهد زمین اهدایی فدراسیون کشتی به نقی برسد. این سکانس با تهدیدهای ارسطو و سکوت معنادار نقی، شباهت زیادی به جدال معروف بین دایی جان و آقاجان در سریال «دایی جان ناپلئون» داشت.
اگر به نظر می رسد که سیروس مقدم قصد داشته این درگیری قدیمی را پس از نیم قرن بازآفرینی کند، چندان دور از ذهن نیست. او که از اقوام نزدیک ناصر تقوایی است، در سال ۵۵ به عنوان دستیار طراح صحنه در «دایی جان ناپلئون» همکاری داشت.
- نقی دیگر همان نقی نیست!
یک منتقد سینما در نقد فصل هفتم سریال «پایتخت» نوشت:
«نه، این نقی همان نقی نیست. محسن تنابنده، که به عقیده من یکی از بهترین بازیگران سینمای ایران است، در برخی لحظات این فصل، صدایی متفاوت از نقی دارد. حتی جزئیات شخصیتی او تغییر کرده و گاهی به محسن تنابنده‌ی “جنگ جهانی سوم” شباهت پیدا می کند. این نقی برای من غریبه است.»
- پایتخت؛ نوستالژی که در حال رنگ باختن است
«پایتخت» برای بسیاری از ایرانی ها یادآور گذشته‌ای است که دوست دارند به آن برگردند، اما نمی‌توان برخی تغییرات و افت ها را نادیده گرفت. این سریال، که یکی از طولانی ترین و محبوب ترین مجموعه های تلویزیونی ایران است، همیشه با داستان هایی عامه پسند، روایت روان و جزئیات دقیق از زندگی مردم مازندران، جای خود را در دل مخاطبان باز کرده بود.
از فرش هایی که تمام اتاق های خانه نقی را می پوشاند تا گل های مصنوعی پراکنده در گوشه و کنار، از سبک لباس پوشیدن و راه رفتن تا شوخی ها و حتی نحوه رقصیدن شخصیت‌ها، همه این جزئیات به «پایتخت» هویت می داد و آن را تماشایی می کرد. اما فصل هفتم این سریال، به خصوص در قسمت های ابتدایی، نشانی از آن دقت و ظرافت های گذشته ندارد.
فضای داستانی این فصل، برخلاف گذشته، حس و حال شمال ایران را تداعی نمی‌کند. انگار داستان نه در مازندران، بلکه در تهران یا هر جایی غیر از زادگاه اصلی شخصیت ها اتفاق می‌افتد. پراکندگی روایت ها، ضعف در انسجام داستان و خرده روایت های کم رمق باعث شده که سریال دیگر آن کشش همیشگی را نداشته باشد. حتی بازیگران هم انرژی گذشته را ندارند و انگار از اجرای شخصیت هایشان خسته شده‌اند.
برخی معتقدند که باید به سریال فرصت داد، اما نباید فراموش کرد که ۱۴ سال از آغاز این مجموعه می گذرد و حالا زمان آن رسیده که بپذیریم «پایتخت»، پایش رفته و تنها «تخت» آن باقی مانده است.»
- پایتخت یا آگهی تجاری؟
یکی از مهم ترین انتقادهای بینندگان، حجم بالای تبلیغات در دل داستان است. درحالی که تماشاگر انتظار دارد غرق در روایت سریال شود، ناگهان با تبلیغاتی که بی وقفه جریان دارند، از فضای داستانی خارج می‌شود. این شیوه که بیشتر از هر چیز به سودآوری تلویزیون و تهیه کنندگان کمک می کند، نه تنها از جذابیت سریال کاسته، بلکه ریتم آن را هم مختل کرده و تجربه تماشا را برای مخاطب کمرنگ و خسته کننده ساخته است.
نتیجه گیری
سعی کردیم در این مقاله به نقد و بررسی سریال پایتخت 7 بصورت جامع بپردازیم. این سریال همیشه یکی از موفق ترین آثار تلویزیونی بوده، اما در فصل هفتم نتواسته همانطور که انتظار می رفت، مخاطبان را جلب کند. این فصل از نظر شخصیت پردازی و جزئیات فرهنگی ضعف هایی دارد و حس فضای شمالی که در فصول قبلی به خوبی منتقل می شد، کم رنگ شده است. همچنین، انسجام داستان و بازیگران خسته به نظر می رسند. اگر این روند ادامه یابد، حتی طرفداران قدیمی هم انگیزه‌ای برای تماشای ادامه سریال نخواهند داشت. به نظر می رسد که پایتخت نیاز به تغییرات اساسی دارد یا باید به خاطرات خوش گذشته اش بسنده کنیم.
مطلب پیشنهادی: معرفی و نقد سریال جان سخت + نظرات مخاطبین
